ΜΙΤΣΙΚΕΛΙ

Γράφει ο Σωκράτης Γούλας

EεεΟοοΣ! EεεΟοοΣ!

Α ... , μάλιστα, είναι η γνωστή ιαχή από την κορυφή και δηλώνει την παρουσία και την ικανοποίηση του/των ορειβάτη/των για την κατάκτησή της. Αρκετές δεκαετίες πριν, όταν οι λάτρεις της ανάβασης των βουνών κινούσαν από το Στρούνι (σημερινή Αμφιθέα) καθώς δεν είχε "οργωθεί" το Μιτσικέλι από το αχρείαστο εν πολλοίς δίκτυο των δρόμων. Τότε που οι κτηνοτρόφοι φύλαγαν τα κοπάδια και οι ίδιοι καλλιεργούσαν τα χωράφια τους µε το αλέτρι προκειμένου να εξασφαλίσουν τα "γεννήματα" για να ξεχειμάσουν αυτοί και τα κοπάδια τους. Ως και φακές έσπερναν στα επικλινή κομμάτια που δεν προσφέρονταν για άλλες καλλιέργειες. Κι όταν κάποια καλή νοικοκυρά μαγείρευε αυτές τις φακές το μάθαινε όλο το χωριό από το εξαίσιο άρωμα που ανέδυαν.

Ακούγοντας τον "πανηγυρισμό" αυτόν (ΕεεΟοοΣ !) λοιπόν τα τσοπανόπουλα έσπευδαν ν' απαντήσουν µε την ίδια ιαχή αφ' ενός κι αφ' ετέρου να συναντήσουν τους "ροβάτες", όπως αποκαλούσαν τους ορειβάτες, όντας βέβαια ότι κάτι εκλεκτό θα τους φίλευαν, όπως καραμέλες, σοκολάτα, μπισκότα ή ότι άλλο περιείχε το ορειβατικό σακίδιο. Οι ίδιοι στον τροβά τους είναι ζήτημα αν είχαν λίγο ψωμοτύρι κι ελάχιστο νερό για να πορέψουν ως το βράδυ.

Τώρα οι τσοπάνηδες έγιναν "τηλεβουκόλοι" προς τέρψιν των ελάχιστων λύκων που φιλοξενεί το Μιτσικέλι. Κι επειδή οι ακαμάτες δεν συνοδεύουν τα κοπάδια στη βοσκή ξεσπούν στο αθώο κατά τ' άλλα ζώο, ώστε να το αφανίσουν για να απολαμβάνουν απερίσπαστοι τον φραπέ ή το φρεντουτσίνο τους στα Γιάννινα ή αλλού.

Μα και οι κυνηγοί µε τα σκυλιά τους ξεκινούσαν από το Πέραμα, τη Ντραμπάτοβα ή αλλού και διένυαν αρκετά χιλιόμετρα για να ικανοποιήσουν το μεράκι τους. Με δίκαννο όμως και σε μερικές περιπτώσεις μοvόκανο -κι - όχι εξάσφαιρες καραμπίνες που δεν αφήνουν καμιά ελπίδα στο λαγουδάκι ή το περδικόπουλο. Αυτοί είναι κυνηγοί του γλυκού νερού που µε τους ρύπους των εξατμίσεων των 4χ4 διπλοκάµπινών τους και την ηχορύπανση της κόρνας τους, "πρόγκισαν" την πανίδα προς τις τοποθεσίες όπου δεν έφτασε ακόμα ο πολιτισμός της ασφάλτου.

Μνημεία της φυσικής ζωής των μέσων του περασμένου αιώνα είναι σήμερα η "βρύση", κοντά στο καταφύγιο "Απόστολος Βερτόδουλος" και τα ερείπια των κονακιών των "βλάχων" που ξεκαλοκαίριαζαν τα κοπάδια τους στο Μιτσικέλι και το χειμώνα τα οδηγούσαν στα χειμαδιά της Θεσπρωτίας εκεί στη "βρύση" γίνονταν ως και γάμοι, ή το πανηγύρι, µε τα όργανα να βγάζουν τα καλύτερα ηχοχρώματα unplugged κι όχι µε το ECHO των µμικροφωνικών συσκευών που παραμορφώνει και τον παραμικρό όμορφο μουσικό φθόγγο. Αλλά και το πηγάδι "Χρούσιος", απ' τα ανατολικά των ψηλών κορυφών στον "Καραγιάννη", όπου συμπλήρωναν τις ανάγκες τους σε νερό όσοι κυκλοφορούσαν ή έβοσκαν τα κοπάδια τους στην περιοχή.

Σταθερή υδρευτική αξία η "Σουρπάτα" µε το εξαιρετικό κρύο νερό της έχει δροσίσει γενιές και γενιές. Από την πηγή αυτή διέρχεται το µμονοπάτι που οδηγούσε από τους Λυγγιάδες στους Μουγγλιούς (Καρυές ανατ. Ζαγορίου) και αντίστροφα. Περπατούσαν οι κάτοικοι των χωριών τα χρόνια εκείνα. Την απόσταση αυτή την είχαν σε τακτική βάση καθώς ουσιαστικά ήταν ένα χωριό, αφού παλαιότερα οι Λυγγιάδες αγόρασαν όλη την κοινοτική έκταση των Καρυών και πολλοί απ' αυτούς πήγαν να ζήσουν" από κείθε" .

Σημείο αναφοράς του ορειβατικού είναι το καταφύγιο που προαναφέρθηκε και είναι από τα αρχαιότερα της χώρας (1936). Ήταν πραγματικός ηρωισμός την εποχή εκείνη η ανέγερση του µε πρωτοστάτη τον αείμνηστο Κλέαρχο Στάρα. Αλλά  και οι νεώτεροι επικεφαλής του ΕΟΣ Ιωαννίνων εργάστηκαν µε ζήλο για την επέκταση, ανακαίνιση και συντήρησή του. 

Ένα από τα εκλεκτά προϊόντα του Μιτσικελιού είναι το τσάι. Αφθονεί σε τέτοιο βαθμό που δεν δικαιολογείται η εντατική και πρώιμη συγκομιδή του. Και αρωματικότατη ρίγανη έχει το Μιτσικέλι στο δυτικό τμήμα του, βόρεια του χωριού "Βάνιστα" (Κρύα).

Υπάρχουν άρα πολλοί λόγοι που καθιστούν το Μιτσικέλι ξακουστό, παρά το γεγονός ότι είναι συγκριτικά ένα χαμηλό σε υψόμετρο βουνό. Από τις πλούσιες και κρυστάλλινες πηγές του υδρεύεται σχεδόν ολόκληρο το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων. Επηρεάζει δε το μικροκλίμα της περιοχής αποφασιστικά, όπως επιστημονικά έχει αποδείξει αρθρογραφώντας ένα εξέχον µέλος του ΕΟΣ Ιωαννίνων. Είναι φιλόξενο εύκολα βατό στο μεγαλύτερο μέρος του, όμως μερικές φορές θυμώνει κι εκδικείται την αλαζονεία µας. Άλλοτε µε τις αντάρες, την άνοιξη και το φθινόπωρο µε τα αστροπελέκια, τον χειμώνα µε τις χιονοθύελλες και το παγωμένο χιόνι δεν αστειεύεται. Ακόμη και το καλοκαίρι, όταν οι καυτές ακτίνες του ήλιου προκαλούν θερμοπληξία, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος.

Σχετικά πρόσφατο θύμα υπήρξε ο αείμνηστος Ιωάννης Λαγός από τους Λογγάδες όταν στις 11 Ιανουαρίου 2009, ημέρα κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας του ΕΟΣ, γλίστρησε στην κορυφογραμμή δυτικά των ψηλών κορυφών και ανατολικά του RADAR της ΥΠΑ, µε αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του. 

Στυλοβάτης του αγέρωχου Μιτσικελιού είναι οι Λυγγιάδες, μικρό χωριό µα περήφανο. Γνώρισε τον αφανισμό στις 3 Οκτωβρίου 1943 από τους ΝΑΖΙ, όμως οι εναπομείναντες κάτοικοι δεν δέχτηκαν να μετακινηθούν στους "Μουτσιάδες", ΒΔ του Περάματος, και ξανάχτισαν το χωριό κυριολεκτικά από τις στάχτες του. Μοιράζονται τη στέγη του Μιτσικελιού αρμονικότατα µε τους λάτρεις του που εκπροσωπούνται κατά κύριο λόγο από τον ΕΟΣ Ιωαννίνων.

Σίγουρα οι Άλπεις, τα Καρπάθια και τα Πυρηναία είναι φαντασμαγορικά, ιδίως εκείνο το SAINT MORITZ, µα και το ταπεινό Μιτσικέλι έχει τις ομορφιές του, είναι όμως και σιμά και µας περιμένει, τους αρχάριους περισσότερο καθώς προσφέρεται για μύηση στην ορειβασία.

EεεΟοοΣ!